به گزارش تجسمی آنلاین، سال ۱۴۰۳ با تمام فراز و فرود‌هایی که داشت به روز‌های پایانی خود نزدیک شده است و با هزاران امید و آرزو به استقبال بهار می‌رویم. 

 در سالی که گذشت هنرمندان بسیاری رخت از این جهان بستند و از جهان فانی به سرای باقی رفتند که جایشان تا همیشه خالی خواهد ماند. در این مطلب به ذکر نام برخی از هنرمندان و عزیزانی که امسال فوت کردند و دیگر بین ما نیستند، پرداخته‌ایم. 

سیراک ملکنیان 

«سیراک ملکنیان» هنرمند نقاش انتزاعی که با خلاقیت در ایجاد خطوط و فرم‌های انتزاعی شناخته می‌شد در سن ۹۳ سالگی در کانادا درگذشت.

سیراک ملکنیان متولد سال ۱۳۱۰ (۱۹۳۰ ـ ۲۰۲۴) بود. پیج رسمی این هنرمند در فضای مجازی خبر درگذشتش را ساعتی قبل اعلام کرد.

سیراک ملکنیان نقاش معاصر ایرانی ـ ارمنی بود که با تاکید بر خط و فرم، مناظر را به شیوه انتزاعی به نمایش گذاشته است.

پالت‌های رنگی این هنرمند و تاکید او بر خط و فرم همواره مورد توجه قرار گرفته است.

طی سال‌ها آثار او در نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی بسیاری در ایران و کشورهای دیگر به نمایش گذاشته شده است؛ او در دهه‌ی ۵۰ برنده‌ رتبه‌ی نخست نمایشگاه بین‌المللی هنر تهران و در سال ۱۳۳۸ برنده جایزه نخست دوسالانه پاریس شده بود.

او در تهران به دنیا آمد و سپس به واسطه شغل پدر به اراک رفت. از کودکی نقاشی را دوست داشت و در ۱۲ سالگی با حمایت پدرش، نزد یک مهاجر آسوری بنام الکس گورگیز که به نقاشی باسمه ای می پرداخت به کار با رنگ روغن مشغول شد.

سیراک هم زمان با اتمام تحصیلات دوره ابتدایی به تهران بازگشت و راهی دبیرستان تمدن شد. او پس از اخذ دیپلم، عضو انجمن فرهنگی ارمنیان مترقی شد و بیش از ده سال به همراه سایر هنرمندان ارمنی به صورت جدی، نقاشی را دنبال کرد. وی از شاگردان مارکو گریگوریان بود و مدتی نیز به تشویق وی برای تحصیل هنر به ایتالیا رفت اما آن را دامه نداد.

سیراک ملکنیان را یکی از بنیانگذاران هنر مدرن ایران می نامند، سیراک ملکنیان هنرمند نقاش باسابقه ایرانی که در کانادا زندگی می‌کرد.

حبیب‌الله آیت‌اللهی

حبیب‌الله آیت‌اللهی، یکی از معتبرترین نقاشان و پژوهشگران هنر ایران، روز چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۳ در ۸۹ سالگی درگذشت. او با سال‌ها فعالیت در حوزه هنر معاصر ایران و تدریس در دانشگاه، نقش قابل‌توجهی در ترویج هنر و پژوهش‌های هنری داشت.

حبیب‌الله آیت‌اللهی، یکی از پیشروان نقاشی معاصر ایران و پژوهشگر معتبر تاریخ هنر، روز چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۳ دار فانی را وداع گفت. او که متولد ۱۶ اسفند ۱۳۱۳ بود، سال‌ها در زمینه‌های مختلف هنری فعالیت کرد و تأثیر بسزایی بر هنر معاصر ایران گذاشت. آیت‌اللهی با تدریس در دانشگاه «شاهد» به تربیت و راهنمایی هنرمندان جوان پرداخت و نقش مهمی در ترویج هنر و پژوهش‌های هنری در ایران داشت.

او در دوران فعالیت حرفه‌ای خود، به پژوهش در تاریخ هنر ایران پرداخت و تحلیل‌های ارزشمندی از آثار هنری دوره‌های مختلف ارائه کرد. همچنین، وی با استفاده از ترکیبی از سبک‌های سنتی و نوین در نقاشی‌هایش، فضایی منحصربه‌فرد ایجاد کرد که توجه بسیاری از علاقه‌مندان به هنر را به خود جلب کرد.

آیت‌اللهی در کنار فعالیت‌های هنری، چندین نمایشگاه نقاشی در داخل و خارج از کشور برگزار کرد و آثارش در عرصه بین‌المللی نیز مورد توجه قرار گرفت. هنر او ترکیبی از تکنیک‌های مدرن و الهام‌گیری از سنت‌های هنری ایران بود، که این رویکرد او را به عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های هنری ایران معرفی کرد.

صادق بریرانی 
صادق بریرانی متولد ۷ اردیبهشت ۱۳۰۲، هنرمند طراح گرافیک و نقاش ایرانی است. وی از پیشکسوتان هنر گرافیک ایران است که در کنار ارائه آثار گرافیکی به نقاشی نیز می‌پرداخت. 

بریرانی بین سال‌های ۱۳۴۳ تا ۱۳۵۷ در زمانی که رئیس اداره گرافیک وزارت فرهنگ و هنر بود، حدود ۵۰ تمبر یادبود طراحی کرد که زینت بخش کلکسیون تمبر دوست‌داران تمبر کشور بود. تمبر بیست و پنجمین سالگرد یونیسف که یکی از نقاشی‌های اوست که‌ در سال ۱۳۵۰ شمسی منتشر شده، تنها تمبری است که اسم طراح آن روی تمبر قید شده است.

فرهاد مشیری
فرهاد مشیری، نقاش نامدار ایرانی، چهارشنبه ۲۷ تیرماه بر اثر ایست قلبی در ۶۱ سالگی در تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد.

مشیری در سال ۱۳۸۷ با الهام از خم‌ها و کوزه‌های سفالی شیراز، مجموعه‌ای از آثار را خلق کرد که بعدها به عنوان «نقاشی‌های کوزه» شناخته شدند.

او که در آمریکا تحصیل کرده بود، سال ۱۳۶۸ به ایران بازگشت. مشیری نخستین هنرمند اهل خاورمیانه بود که اثرش در سال ۲۰۰۸ به قیمتی بیش از یک میلیون دلار به فروش رسید. همچنین نام او در فهرست ۵۰۰ هنرمند برتر جهان در سال ۲۰۱۲ قرار گرفته بود.

افشین پیرهاشمی 
افشین پیرهاشمی هنرمند نقاش ایرانی شب گذشته ۱۷ آذر در سن پنجاه سالگی در تهران درگذشت.

افشین پیرهاشمی متولد ۱۳۵۳ ارومیه است. او برنده جایزه دومین دوسالانه بین‌المللی پکن و برنده جایزه پنجمین و ششمین دوسالانه‌ نقاشی تهران است. وی همچنین با گالری سوریه‌ای در دبی همکاری دارد.

پیرهاشمی در کنار فرهاد مشیری از هنرمندانی بود که در حراج های بین المللی هنر خوش درخشید. او در یازدهمین دوره حراج کریستیز با فروش ۱۶۰ هزار دلاری نقاشی ورود به نیویورک عنوان گرانترین هنرمند زیر ۴۰ سال خاورمیانه و شمال آفریقا را به خود اختصاص داده بود. وی که با درخشش در ششمین دوسالانه نقاشی تهران در اتمسفر نقاشی ایران مطرح شد با افتتاح گالری فاطیما در آغاز دهه ۸۰ خورشیدی نقش مهمی در حمایت از هنرمندان جوان و هم نسل خود داشت.

نقاشی‌های افشین پیرهاشمی در دوران‌های مختلف کاری دو ویژگی را در خود حفظ کرده است؛ یکی سفیدی گسترده در بوم‌های بزرگ و دیگری سوژه محوری زن. در این میان رنگ سیاه با تونالیته‌های مختلف خاکستری بر بستر بوم، جان‌مایه فیگورهای ژورنالیستی، اغواگری زنانی را شکل می‌دهد که گاه با نگاهی پرسشگر به مخاطب نگاه می‌کنند و گاه فارغ از هر نوع دغدغه‌ای در دنیای خود فرو می‌روند. نبود تنوع رنگی در کنار عدم فضاسازی، سبب می‌شود پرسوناژهای نقاشی که غالباً در ابعاد طبیعی مجسم شده‌اند، در حالتی گنگ و خلسه‌وار ترسیم شوند.

محسن صادقیان 

محسن صادقیان متولد ۱۳۴۸ یزد و کارشناس ارشد نقاشی بود. وی علاوه بر نقاشی و تصویرگری، آثار حجمی قابل توجهی ساخت که به واسطه تقابل‌های دوتایی فرمی سخن از تقابل‌های مفهومی دارد؛ از دوگانه سطح و عمق به نور و سایه رسید و از مات و شفاف به سکوت و صدا. او رمز و راز را با صراحت به نمایش گذاشت و مرز میان نقاشی و حجم را درنوردید و آثاری میان این ۲ پدید آورد. اغلب آثار وی نشان از درونگرایی دارد و بیننده را به تامل در آنچه نادیدنی می‌نماید، دعوت می‌کند.

هاشم بدری
هاشم بدری، هنرمند نقاش پیشکسوت و خلاق ایرانی، مبتکر سبک منحصر به فرد “بدریسم” و مربی بیش از ۵۰۰ نابینا در عرصه نقاشی، در سن ۷۸ سالگی دار فانی را وداع گفت.

بدری که به واسطه تکنیک نوآورانه خود در آموزش نقاشی به نابینایان شهرت جهانی داشت، صبح امروز در منزل خود درگذشت. وی که دوران کودکی و نوجوانی را در ماهشهر سپری کرده بود، پس از گذراندن دوران سربازی و شرکت در جنگ ایران و عراق، به هنر نقاشی روی آورد و با ابداع سبک بدریسم، تحولی شگرف در دنیای هنر ایران ایجاد کرد.

سبک بدریسم که بر پایه استفاده از ابزارهای ساده و قابل دسترس بنا شده، به نابینایان این امکان را می‌دهد تا با استفاده از حس لامسه، آثار هنری خلق کنند. این سبک منحصر به فرد که در فرانسه به ثبت رسیده است، در بیش از ۵۰ نمایشگاه داخلی و خارجی به نمایش گذاشته شده و مورد تحسین منتقدان و هنرمندان قرار گرفته است.

از دیگر افتخارات این هنرمند ارزشمند می‌توان به عضویت در انجمن آزاد نقاشان فرانسه، کسب رتبه اول در چندین دوره مسابقات نقاشی فرانسه و انتخاب به عنوان هنرمند برتر صنایع دستی ایران اشاره کرد.

هادی جمالی 

هادی جمالی، تصویرگر و نقاش ایرانی، اغلب با نقاشی‌های اکسپرسیو و انتزاعی‌ که پس از دهه‌ ۱۳۷۰ خلق کرده شناخته می‌شود. او از اواخر دهه‌ ۱۳۷۰، آثاری انتزاعی را بر بستر ورق نازک آلومینیوم ایجاد می‌کرد و از شیارزنی، بخیه‌کاری، رنگ‌گذاری و رنگ‌زدایی بهره‌می‌گرفت به طوری که به عقیده برخی پژوهشگران بافت خشن سطح بعضی از آثار او پوست ترک‌خورده یا زخم‌های التیام نیافته را تداعی می‌کند.

این هنرمند اردیبهشت سال ۱۳۲۹ در شیراز متولد شد. او فارغ‌التحصیل معماری داخلی از دانشگاه هنر و کارشناسی‌ارشد طراحی‌صنعتی از دانشکده هنر معماری دانشگاه‌آزاداسلامی بود که علاوه‌ بر تحصیل در این رشته‌ها، به هنر نقاشی نیز می‌پرداخت. 

هادی جمالی در سبک آبستره اکسپرسیونیسم کار کرده و معتقد بود این سبک، نوعی از آبستره است که تأثیر شدیدتری دارد و تا اندازه‌ای در آن خشونت به کار رفته‌است؛ به این معنا که آبستره رمانتیک نیست و جدی‌تر و با سرعتی بیشتر کار می‌شود.