تجسمیآنلاین: شروینکندری: فرشید ملکی نقاش مدرنیستی که استراتژی منحصر به فردی در روش اجرایی خود دارد، سال 1322 در تهران متولد شدهاست. دورهی متوسطه، دبیرستان خود را در سال 1342 از مدرسهی دارالفنون گرفته و سال 1348 در مقطع کارشناسی رشتهی گرافیک از دانشگاه هنرهایزیبا فارقالتحصیل شده، در سال 1357 فوق لیسانس نقاشی را در دانشگاه ردینگ انگلستان بهاتمام رساندهاست. فرشید ملکی در کارنامهی هنری خود شرکت در بیش از سی نمایشگاه گروهی در ایران، انگلستان، ارمنستان و عربستان، همچنین 10 نمایشگاه انفرادی را داشته که بهنوعی سیر تکامل اجرایی و بصری هنرمند را شامل میشود. آنچه که وجه تمایز آثار ملکی با دیگر هنرمندان بوده، تراوش ذهن و آنچه در ناخودآگاه شخصی اش میپرورانده خواهدبود.
هنرمند با دوراندیشی و درایت دیدگاه روشنگری خود را با مخاطب در میان میگذارد. درواقع ردپای ناخودآگاه در آثار بهخوبی نمایان شدهاست. با توجه به جمله ایی که توسط نقاش به عنوان استیتمنت در این مجموعه آمده: کار هنرمند سرگذشت او نیست، بی تردید مخاطب متوجه نوعی بداهگی در اجرای این مجموعه خواهدشد. بهعبارتی هنرمند فلسفه از پیش تعیین شده را در نقاشیهایش نادیده گرفته و به احساس لحظهایی توجه بیشتری میکند.
تابلوهای موجود در این نمایشگاه صحبت از روایتی تاریخی میکند تا نگاه مخاطب را به دنیای ماورایی هنرمند هدایت کند. در این سرزمین ناگفته هایی وجود دارد که بازدیدکننده را متوجه امانیستی بودن مجموعه و هرآنچه که خوب یا بد قلمداد میشود، خواهدکرد. ناگفتههایی که در زمانی مشخص سهم عمدهایی در شکل گیری حساسیت فضای مدرن داشته. آثار فرشید ملکی مرزیست بین دنیای واقعی و فراواقعی که انتزاعی و ماورایی خطاب میشود.
هنگامیکه مخاطب با دقت بیشتری به آثار ملکی نگاه میکند، به بنمایههای بصری آن که تلفیقی از سبک و سیاقهای دوران مدرنیته و تاثیر دیدگاه روانشناختی در آثار بوده، دست مییابد. ردپای کوبیستها، انتزاعگرها در این مجموعه به خوبی قابل رویت است، همچنین بدویگرایی که در دوران مدرن نقش مهمی ایفا میکرده، توجه بازدیدکننده را به خود جلب میکند. فرشید ملکی با وام گرفتن از شرایط پیش رو آنچه را که احساس میکند به تصویر میکشد. این اتفاق ناخواسته یا خود خواسته تاثیرپذیری بسیاری از فضای نیمهخوآگاه و ناخودآگاه هنرمند داشته، درواقع آنچه واقعیت خطاب میشود رویایی بیش نیست و آنچهکه رویا نام دارد در قالب واقعیت ماهیت نوینی به خود میگیرد.
هنرمند با دوراندیشی دیدگاه بصری و روانی خود را در قالب یک اثر هنری به تصویر در میآورد. این دیدگاه که فرعیت دیدگاه امانیستی را نمایان میکند، نگاهی اسطورهایی درپی خواهد داشت. برای درک بهتر نقاشیهای فرشید ملکی اسطوره شناسی و شمایل نگاری در اولویت قرار خواهد گرفت. در این مجموعه آنچهکه در وهلهنخست ذهن مخاطب را درگیر میکند، نحوه اجرا و بهرهگیری هنرمند از عناصر بصری بودهاست. عناصر بصری به گونهایی در آثار نقش ایفا میکنند تا ناهنجاریهای جامعه کنونی را به تصویر کشند. از مشخصههای این نقاشیها نمایش فضایی منظم در دل یک اتفاق پیچیده و نامنظم خواهد بود. در واقع آثار ملکی نشانگر تعادل در نامتعادلیست، نامتعادل بودن فضای فرمالیستی مجموعه فرشید ملکی، نوعی خود آزاری و جنون آنی نسبت به آنچه که زائده ذهنی نام دارد را شامل میشود. نقاش با ضربات قلمو و رنگ آکرولیک بر روی بوم چهرههایی بیهویت میکشد، این قبیل اتفاقهای پیش آمده جنبه ادبی نقاشیهارا بالابرده و نشانگر تزلزل مد نظر هنرمند خواهدبود.
هر المانی که در این مجموعه وجود دارد، خلاصه فرایند ذهنی هنرمند و نقطه اشتراکش با مخاطبان که رویدادهای جامعه است را تعریف میکند. در روایتهای ملکی ایهام و ابهام دو عاملیست که مرزی بصری بوجود آورده تا خشونت و فریادهای بیپایان تعریف پذیر شوند. هنگامیکه مخاطب با دقت بیشتری به زیرساختهای فلسفی آثار مینگرد، متوجه دیدگاه هستیگرایی یا اگزیستانسیالیستی که پیشتر در زمینهی امانیستی بودن آثار بهآن اشارهشد، میشود. معنایی که خود هنرمند به آثارش میدهد و فلسفهایی که از انسان آغاز میشود و باورهایی فردیت را به همراه داشته، تلفیق این تعابیر و عناصر فرمالیستی، مجموعه آثار فرشید ملکی را دستخوش تغییراتی کردهاست که آن را متمایز از دیگر هم نصلانش میکند.
رنگ، سطح و خط سه عنصری هستند که به معناپذیری آثار کمک بسزایی میکنند. سطوح رنگی درکنار هم و همراهی خطوط، تضادهای بصری را به نمایش میگذارد. زشتی و زیبایی، خیر و شر، تاریکی و روشنایی، هرآنچه که با خود تضاد بصری به همرا دارد از دیگر شاخصه های معنایی آثار ملکی خواهد بود. با توجه به اینکه رویداد پیش آمده از پتانسیل بالایی در جهت نماد گرایی برخورداراست، باید اشاره کرد که نقاشیها دنیایی فراتر از نماد های انسانی و حیوانی را تعریف میکنند و نمیتوان صرفا به تعابیر بصری از پیش تعیین شده تکیه کرد. فرشید ملکی بُعدی دیگر از ذهنیت بیکران بشر را به تصویر در میآورد که بیانگر ناگفتههایی نامتعارف از هرآنچه وجود دارد، خواهد بود.
این حس به مخاطب القا میشود که چند گونهی متفاوت درکنار هم و در تعامل بایکدیگر هستند و ناگزیر محکوم به تحمل شرایطی هستند که ناخواسته یا خود خواسته در دام آن گرفتار شدهاند.
نمایشگاه آثار فرشید ملکی در گالری هور از تاریخ 26مهر 1398 تا 20 آبان 1398 به آدرس تهران، خیابان مطهری، خیابان میرزایشیرازیشمالی، کوچه نعیمی، پلاک 12 برگزار شد.