به گزارش خبرنگار تجسمی‌آنلاین، نشست خبری مرمت، بازسازی و هویت بصری موزه هنرهای معاصر تهران با حضور هادی مظفری، مدیرکل هنرهای تجسمی، احسان آقایی، رییس موزه و زهرا نوروزی، رییس اداره نظارت بر پروژه های عمرانی وزارت فرهنگ وارشاد اسامی دوشنبه هشتم دی ماه در تالار رودکی برگزار شد. رضا عابدینی، طراح گرافیک نیز در بخش دوم نشست درباره هویت بصری موضوع هنرهای معاصر تهران توضیح داد.
عابدینی با بیان اینکه در ایران اتفاق‌های خوب فرهنگی و هنری همیشه زیر سایه هدایت روشنگرانه و حضور مدیران درست در پروژه‌ها صورت گرفته است، گفت: وقتی مسئله طراحی هویت بصری موزه مطرح شد دو احساس متفاوت داشتم اول اینکه به دلیل مواجهه با یک پروژه ملی بار سنگین را بر دوش خود احساس می‌کردم و از سوی دیگر می‌خواستم کاری انجام شود که ایده‌های مختلف را تأمین کند و معاصر بودن این موزه را حفظ کند.
عابدینی افزود: هیچ سابقه‌ای برای هویت بصری موزه وجود ندارد و در سال‌های گذشته تنها فعالیت‌های پراکنده انجام‌شده است که بسیاری از آن‌ها درخشان هستند و شخصاً آن‌ها را در آرشیو خود نگهداری می‌کنم. اما در آن سال‌ها طراحان و مدیران وقت به این مسئله فکر نمی‌کردند که موزه‌ای در این حد با این آثار ارزشمند که جایگاه مهمی در میان موزه‌های هنرهای معاصر جهان دارد، نیاز به طراحی هویت بصری داشته باشد. البته این مسئله در جهان هم عمری در حدود ۲۰ سال دارد و پیش از آن تمرکزی بر روی هویت بصری وجود نداشت. اما چنین فضایی که فعالیت‌های متفاوتی دارد اگر هویت بصری مشخص نداشته باشد مخاطبان نمی‌توانند این فعالیت‌ها را ردیابی کنند.
عابدینی ادامه داد: در بحث‌های اولیه ما این مسئله مطرح شد که چگونه از آن چیزی که موجود است استفاده کنیم و آن را گسترش دهیم. در ده سال اخیر فعالیت من بیشتر بر روی هویت دیداری پویا تمرکز داشته است و خاصیت این هویت آن است که می‌تواند به شکل‌های مختلف درآید و در فضاهای مختلف مورد استفاده قرار گیرند و درعین‌حال هویت اصلی را همچنان نگه دارند. بر همین اساس به مطالعه بر روی موزه‌های بزرگ دنیا پرداختم تا ببینم آن‌ها از چه هویت بصری استفاده کرده‌اند.
او با ذکر مثال‌ها و نمایش نمونه‌هایی از موزه‌های مطرح دنیا، درباره هویت پویا گفت: مهم‌ترین مشکل برای طراحی هویت بصری این است که بتوانیم آن را گسترش دهیم و در تمام انتشارات، شبکه‌های اجتماعی و... استفاده کنیم و درعین‌حال این هویت بصری تکراری و یکنواخت نشود.
او با بیان اینکه بسیاری از موزه‌های دنیا در حدود ۵ سال اخیر لوگو یا هویت بصری خود را تغییر داده‌اند گفت: بعد از این مطالعات به این مسئله پرداختیم که چه چیزهایی در موزه داریم. تایپوگرافی ساده‌ای که نام موزه هنرهای معاصر تهران با فونت "زر بولد" نوشته شده است به نظر من انتخاب جالب و هوشمندانه‌ای در آن زمان بود، زیرا از خوشنویسی سنتی ایرانی دور شده و به فضای هنر مدرن که خاستگاه این موزه بود نزدیک شده است. همچنین متوجه شدیم که نشانه موزه در طول سال‌ها به شکل‌های مختلفی تغییر کرده و طراحان مختلف در آثار خود با تغییراتی جزئی از آن استفاده کرده‌اند که کاری غیرحرفه‌ای است. در ادامه ایده‌های مختلفی برای استفاده از این نشانه طراحی کردیم اما به نتیجه دلخواه نرسیدم.
عابدینی افزود: پس‌ازآن بار دیگر به مطالعه در موزه‌های جهان پرداختم و متوجه شدم که بسیاری از موزه‌ها به‌طورکلی نشانه‌های قدیمی خود را کنار گذاشته و به طراحی نشانه جدید پرداخته‌اند. همین مسئله باعث شد که درخواست کنم نشانه جدیدی برای موزه طراحی شود و با وجود اینکه نشانه قدیمی موزه را بسیار دوست دارم، اما با این لوگو هیچ کاری نمی‌توانستیم انجام دهیم. بنابراین به فکر طراحی نشانه جدید افتادم و این بار به جای این که به شکل ظاهری ساختمان موزه توجه کرده و از آن الهام بگیریم، به سراغ پلان موزه رفتم و فرمی شبیه مربع را از آن برداشت کرده و بر آن اساس المان‌های مختلف را طراحی کردیم که می‌تواند به شکل‌ها و اندازه‌های مختلف درآید و در فضاهای گوناگون استفاده شود.
او با اشاره به اینکه طراحی فونت اختصاصی برای فعالیت‌های موزه انجام خواهد شد گفت: برای فونت نوشتاری موزه تمام فونت‌های فارسی موجود را بررسی کردم و احساس کردم هیچ‌کدام بهتر از همان "زر بولد" که از ابتدا برای نوشتن نام موزه انتخاب شده، نیست. به همین دلیل آن فونت را نگه داشتیم و در حال حاضر دامون خانجان‌زاده در حال طراحی فونت اختصاصی برای موزه است تا در آینده همه کتاب‌ها، کاتالوگ‌ها و مطالب منتشر شده توسط موزه با این فونت منتشر شوند.
عابدینی درباره تغییر نشانه موزه از فرم آشنای بادگیرها به یک فرم جدید گفت: موزه هنرهای معاصر تهران قرار است که در کشورهای مختلف دیده شود و باید نشانه آن چیزی باشد که در همه دنیا قابل پذیرش باشد. درعین‌حال نمی‌خواستم از تصویری اگزوتیک استفاده کنم که کاملا نشان ایرانی دارد و بارها تکرار شده است. درست است که فرم بادگیرها بسیار جذاب بود و برای همه مخاطبان جا افتاده است و الان ممکن است هویت بصری جدید و این نشانه جدید برای همه عجیب به نظر برسد، اما مدتی زمان لازم است تا مخاطب به این طرح عادت کند و امکانات آن را در فضاهای مختلف ببیند.
او درباره رنگ استفاده شده در هویت بصری موزه گفت: رنگ اصلی هویت بصری موزه رنگ نارنجی است و در کنار آن از رنگ‌های خنثی سیاه، سفید و خاکستری استفاده شده است. رنگ نارنجی ناپخته با رویکرد معاصر بودن استفاده شده است. شاید به نظر می‌رسید باید از رنگ‌های ایرانی مانند اکر، فیروزه‌ای و... استفاده شود تا هویت ایرانی بهتر منتقل شود، ولی ما درباره موزه‌ای صحبت می‌کنیم که بر اساس مدرنیسم شکل گرفت و قرار است فعالیت‌هایی با موزه‌های دنیا داشته باشد.